१२ पूर्ण कुंभमेळ्यांनंतर १४४ वर्षांनी प्रयागराज येथे महाकुंभमेळा भरतो. तेथे गंगा आणि यमुना या नद्या आहेत, तसेच पौराणिक कथेनुसार ‘सरस्वती नदीही तेथे येते’, असे मानले जाते. या तीन नद्यांच्या संगमामुळे प्रयागराजला ‘त्रिवेणी संगम’ म्हणून ओळखले जाते. ‘या महाकुंभमेळ्यात सूक्ष्मातून काय घडते ?’, याचे मला देवाच्या कृपेमुळे सूक्ष्मातून मिळालेले ज्ञान पुढे दिले आहे.
अष्टांग साधना साधकांनी आयुष्यभर कृतीत आणणे, म्हणजे ‘गुरुकृपायोग साधणे’ होय.’
१३ जानेवारीपासून भारतातील तीर्थराज प्रयाग (उत्तरप्रदेश) येथे चालू झालेल्या महाकुंभमेळ्याच्या संदर्भात मला काही प्रश्न पडले. त्यानंतर मला प्रश्नांच्या संदर्भात सुचलेली ज्ञानसूत्रे ८ फेब्रुवारीला पाहिली. आज उर्वरित भाग पाहूया.
१३ जानेवारीपासून भारतातील तीर्थराज प्रयाग (उत्तरप्रदेश) येथे चालू झालेल्या महाकुंभमेळ्याच्या संदर्भात मला काही प्रश्न पडले. त्यानंतर शिवाच्या जटेमधून वहाणार्‍या गंगेच्या प्रवाहातील एक लहानसा प्रवाह सहस्रारावाटे माझ्या देहात गेला. त्यानंतर मला प्रश्नांच्या संदर्भात सुचलेली ज्ञानसूत्रे ७ फेब्रुवारीला पाहिली. आज पुढील भाग पाहूया.
‘१३.१.२०२५ पासून भारतातील तीर्थराज प्रयाग (उत्तरप्रदेश) येथे चालू झालेल्या महाकुंभमेळ्याच्या संदर्भात माझ्या मनात जिज्ञासा निर्माण झाली आणि मला पुढील प्रश्न पडले. तेव्हा माझ्या खोलीतील भिंतीवर लावलेल्या शिवाच्या चित्राकडे माझे सहज लक्ष गेले. त्यानंतर शिवाने सूक्ष्मातून माझ्यावर कृपाकटाक्ष टाकला.
‘शब्दाली’ने इंग्रजी भाषेतील शब्द आणि तिचे उच्चार सिद्ध केले; परंतु तिचे व्याकरण निश्चित करणे आवश्यक होते. भगवान शिवाकडे ‘व्याकरणतंत्र’ आहे. हे तंत्र ‘मही’ याने भगवान शिवाकडून प्राप्त केले आणि त्याने स्वतः इंग्रजी भाषेच्या व्याकरणाचे नियम निश्चित केले.
साधनेचे प्रयत्न, म्हणजे दिव्‍यातील तेल असेल, तर भक्‍ती (समर्पण) म्हणजे दिव्‍यातील वात आहे. तेल (साधना) आणि वात (समर्पण) यांची एकरूपता झाल्‍यावरच जीवरूपी दिव्‍यात आत्‍मज्‍योत प्रकाशित होते.
ज्या वेळी साधनेमुळे जिवाकडे ईश्वरी शक्ती जात असते, त्या वेळी ती अनुक्रमे शरीर, मन, चित्त आणि बुद्धी यांना भेदून जाते. या भेदनाच्या प्रक्रियेमुळे जिवाचा अहं तात्कालिक अल्प होतो आणि त्यामुळे आत्म्याला आध्यात्मिक अनुभूती होते.
ज्ञानयोगानुसार साधना केल्यास ती प्रामुख्याने बुद्धीने होते. कर्मयोगानुसार साधना केल्यास ती शरीर आणि बुद्धी यांनी होते, तर भक्तीयोगानुसार साधना केल्याने ती मन, बुद्धी आणि शरीर यांद्वारे होते.
श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) सिंगबाळ यांच्या गोपीभावामुळे सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्यात आनंदस्वरूप श्रीकृष्णाचे तत्त्व प्रगट होणे आणि त्यांनी ‘मायेतील नाते असूनही आध्यात्मिक स्तरावर कसे जगता येते ?’, हे शिकवणे