‘चराचर जगाची माता अर्थात् विश्वाचा आधार गोमाता आहे. वेद, पद्म, पुराण, भविष्य पुराण, स्कंद पुराण, महाभारत, विष्णुधर्मोत्तर पुराण, बृहत्पराशर स्मृती आदी ग्रंथांमध्ये गायीच्या शरिरात अनेक देवदेवतांच्या निवासाचे वर्णन करण्यात आले आहे; म्हणून गायीला ‘विश्वरूपा’ म्हटले आहे.