शिवछत्रपतींच्या हिंदवी स्वराज्य स्थापनेच्या युगप्रवर्तक कार्याचे आकलन व्यवस्थित होण्यासाठी शिवपूर्वकाळाचा अभ्यास अन् सर्वांगाचे आकलन केल्याविना त्यांचे उत्तुंग कार्य संपूर्ण कळणे शक्य नाही. शिवपूर्वकाळाचा विचार करतांना भारताच्या भूतकाळात जाऊन इतिहासाचे विवेचन करावे लागते.
सुरण ही लागवड करण्यास अतिशय सोपी आणि अनेक औषधी गुणधर्म असलेली कंद भाजी आहे. सुरणाच्या गोलाकार कंदाला जो फुगीर भाग (डोळा) असतो, तेथून नवीन कोंब फुटतो. या कोंबाची लागवड करून नवे रोप लावता येते.
एका अहवालानुसार भारतातील ६ महानगरांमध्ये होणार्‍या एकूण अपघातांमागे भटक्या प्राण्यांचे कारण दुसर्‍या क्रमांकावर आहे.
त्या वेळच्या सत्ताधिशांनी आरमार उभारण्याचा साधा विचारही केला नाही. आपले स्वतःचे आरमार असावे, असे त्यांना वाटले नाही. आपले समर्थ आरमार निर्माण करण्यासाठी कुणीही पुढे सरसावले नाही. याला अपवाद केवळ छत्रपती शिवरायांचा होता.
अनेकांकडून गांभीर्याने दातांच्या स्वच्छतेकडे लक्ष देऊन त्यांची काळजी घेतली जाते, तेवढी हिरड्या, जीभ आणि घसा यांच्याविषयी न घेता त्यांच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष केले जाते.
भारतभरातील ४,०९८ वाचकांचे जानेवारी मासापर्यंतचे, तर ६,६७४ वाचकांचे फेब्रुवारी , मार्च आणि एप्रिल मासांतील नूतनीकरण होणे शेष आहे.यावरून एकूण १०,८७२ वाचकांचे एप्रिल पर्यंतचे नूतनीकरण शेष असल्याचे लक्षात येईल.
९.३.२०२३ या दिवशीच्या दैनिकात आपण या अनुभूतींचा काही भाग पाहिला. आज उर्वरित भाग पाहू.
मानवाने आतापर्यंत मायेतील गोष्टींवरच संशोधन केले; त्यामुळे त्याला ‘आनंद देईल’, असे काही शोधता आलेले नाही. त्याने शोधले ते केवळ सुखप्राप्ती आणि शत्रूचा नाश यासंदर्भात शोधले.
सनातनच्या आश्रमाला दिलेली भेट आनंददायी होती. आश्रमातील नीटनेटकेपणा, स्वच्छता आणि येथे चालू असलेली सेवा पाहून मी भारावून गेले.
फाल्गुन कृष्ण द्वितीया (९.३.२०२३) या दिवशी सनातनचे ४२ वे संत पू. अशोक पात्रीकर यांचा ७३ वा वाढदिवस झाला. त्यानिमित्त नागपूर येथील साधकांना जाणवलेली त्यांची गुणवैशिष्ट्ये आणि त्यांच्या संदर्भात आलेल्या अनुभूती ९ मार्च या दिवशी पाहिल्या. आज त्यापुढील भाग पाहूया.