दिवंगत व्यक्तीचे श्राद्ध कुटुंबातील कुणी करावे आणि त्यामागील अध्यात्मशास्त्रीय कारणे या लेखात पाहू. यावरून हिंदु धर्म हा एकमेव असा धर्म आहे की, जो प्रत्येक व्यक्तीची तिच्या मृत्यूनंतरही काळजी घेतो, हे लक्षात येईल.
दत्ताचा मारक नामजप ऐकल्यानंतर तीव्र आध्यात्मिक त्रास असलेल्या दोन्ही साधकांतील नकारात्मक ऊर्जा पुष्कळ न्यून किंवा नाहीशी होऊन त्यांच्यातील सकारात्मक ऊर्जेत वाढ होणे
देश, काल आणि पात्र यांना अनुलक्षून श्रद्धा अन् विधी यांनी युक्त असे पितरांना उद्देशून ब्राह्मणांना जे अन्नादी दान दिले जाते, त्याला ‘श्राद्ध’ म्हणावे.
श्राद्धदिनी पानाच्‍या डाव्‍या, उजव्‍या, समोरील आणि मध्‍य अशा चारही भागांतील (चौरस) पदार्थ सांगितलेले आहेत.
प्रत्येक मंगलकार्यारंभी विघ्‍ननिवारणार्थ श्री गणपतिपूजन करतात, तसेच पितर आणि पितरदेवतांचे (नांदीमुख इत्‍यादी देवतांचे) नांदीश्राद्ध करतात.
कोणत्‍याही श्राद्धविधीमध्‍ये ‘तर्पण’ दिले जाते. ‘तर्पण’ म्‍हणजे काय ? त्‍याचे महत्त्व आणि प्रकार, त्‍याचा उद्देश, तसेच ते करण्‍याची पद्धत यांविषयीची माहिती या लेखात देत आहोत.
मंदिराच्या गर्भगृहात प्रवेश बंद करण्यातच्या विरोधात संपूर्ण तीर्थ पुरोहित समाज एकवटला असल्याचे श्री. संतोष त्रिवेदी यांनी सांगितले.
सर्वांत श्रेष्‍ठ आणि उत्तम श्राद्ध हे श्राद्धपक्षातील तिथींना होते. आपले पूर्वज ज्‍या तिथीला या जगातून गेले आहेत, त्‍याच तिथीला श्राद्धपक्षात केले जाणारे श्राद्ध सर्वश्रेष्‍ठ असते. ज्‍यांची दिवंगत झाल्‍याची तिथी लक्षात नसेल, त्‍यांच्‍या श्राद्धासाठी अमावास्‍येची तिथी उपयुक्‍त मानावी.
‘हिंदु धर्मामध्‍ये मृत पितरांना पुढची गती मिळावी, यासाठी श्राद्धविधी करण्‍यास सांगितला आहे. श्राद्ध न केल्‍यास कोणते दोष संभवतात, याचेही वर्णन विविध धर्मग्रंथांत आले आहे.
‘सध्‍या अनेक साधकांना अनिष्‍ट शक्‍तींचे त्रास होत आहेत. पितृपक्षात (२९ सप्‍टेंबर ते १४ ऑक्‍टोबर २०२३ या काळात) हा त्रास वाढत असल्‍याने त्‍या कालावधीत प्रतिदिन ‘ॐ ॐ श्री गुरुदेव दत्त ॐ ।’ हा नामजप न्‍यूनतम १ घंटा करावा.