‘राग भैरवी’ या वादनाचा आध्यात्मिक त्रास असलेल्या आणि आध्यात्मिक त्रास नसलेल्या साधकांवर काय परिणाम होतो हे अभ्यासण्यास आले. या रागाचे परीक्षण आणि साधकाच्या पातळीनुसार त्याचे विश्लेषण या लेखात देत आहोत.
प्राचीन काळी मंदिरांमध्ये कला सादर केल्यावर भाविकांना भावाची अनुभूती येऊन त्या त्या देवतांचे तत्त्व मोठ्या प्रमाणात तेथे आकर्षित होत असे. म्हणूनच भारतीय मंदिरे ही संपूर्ण समाजाच्या आध्यात्मिक प्रगतीची आणि कल्याणाची साधने होती.
२०.१०.२०२२ या दिवशीच्या अंकात ‘पी.पी.टी.’ सिद्ध करण्याविषयी साधकांना आलेल्या अनुभूती पाहिल्या. आजच्या भागात धर्माभिमान्यांना ‘पी.पी.टी.’ दाखवतांना आलेल्या अनुभूती आणि धर्माभिमान्यांनी दिलेला प्रतिसाद यांविषयीची सूत्रे पुढे दिली आहेत.
संगीताशी संबंधित साधकांनी संगीत संशोधनाची ‘पी.पी.टी.’ बनवण्याची सेवा प्रथमच केली. ही सेवा करतांना महर्षि अध्यात्म विश्वविद्यालयाच्या साधकांना शिकायला मिळालेली सूत्रे, आलेल्या अनुभूती आणि ‘पी.पी.टी.’ पाहून धर्माभिमान्यांचा मिळालेला प्रतिसाद यांविषयीची सूत्रे पुढे दिली आहेत.
पू. पंडित केशव गिंडे यांनी केलेल्या बासरीवादनाचा उपस्थितांवर कसा परिणाम होतो’, यासंदर्भातील संशोधनात्मक प्रयोग करण्यात आले. त्यांची साधकांना लक्षात आलेली गुणवैशिष्ट्ये आणि त्यांच्या बासरीवादनाच्या वेळी महर्षि अध्यात्म विश्वविद्यालयातील साधकांना आलेल्या अनुभूती पुढे दिल्या आहेत.’
‘डॉ. श्यामरंग शुक्ल राग ‘चारुकेशी’ गात असतांना मला शक्ती आणि भाव यांची स्पंदने जाणवली. ते जसजसे राग गात होते, तसतशी वातावरणात चैतन्याची स्पंदने वाढली.’….
सौ. अपूर्वा देशपांडे या रसायनशास्त्रात ‘बी.एस्.सी.’ असून त्यांनी हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीतात ‘अलंकार’ ही पदवी प्राप्त केली आहे. ‘गुरुकृपा संगीतालया’च्या माध्यमातून त्या विद्यार्थ्यांचे शास्त्रीय गायनाचे वर्ग घेत आहेत.
६.९.२०२२ या दिवशीच्या लेखात आपण पंडित हिमांशु नंदा यांनी केलेली संगीत आणि आध्यात्मिक साधना अन् त्यांचे त्यांविषयीचे विचार पाहिले. आजच्या लेखात आपण पंडित नंदा यांनी अनुभवलेले श्री गुरूंचे मार्गदर्शन आणि त्यांचा श्री गुरूंविषयी असलेला भाव पहाणार आहोत.
१२.८.२०१९ या दिवशी महर्षि अध्यात्म विश्वविद्यालयाच्या संगीत समन्वयक सुश्री (कु.) तेजल पात्रीकर यांनी पंडित हिमांशु नंदा यांची त्यांच्या पुणे येथील निवासस्थानी भेट घेतली. त्या वेळी सुश्री (कु.) तेजल यांनी त्यांच्या संगीत साधनेविषयी त्यांच्याशी संवाद साधला.
‘अलीकडे दूरदर्शनच्या विविध वाहिन्यांवर संगीत आणि नृत्य यांच्या स्पर्धात्मक कार्यक्रमांची लाट आली आहे. ते पहातांना लक्षात आलेल्या आयोजकांच्या त्रुटी येथे दिल्या आहेत.