दही हा आयुर्वेदाचा फार मोठा शत्रू आहे, असे अनेकांना वाटते. प्रत्यक्षात मात्र तसे मुळीच नाही. ‘नीट विरजलेले सायीचे दही हे शरिराला स्निग्धता देते, जिभेची चव वाढवते, वात न्यून करते आणि शुक्रधातू वाढवते’, असे आयुर्वेद सांगतो.

वैदिक शरीररचना शास्त्रावर आजचे वैद्यकशास्त्र आधारित आहे. सुश्रुतसंहितेमध्ये निरनिराळ्या प्रकारच्या ३०० शस्त्रक्रिया सांगितल्या आहेत. त्याच्या ४२ पद्धती दिलेल्या आहेत. शस्त्रक्रियेसाठी लागणार्‍या १२५ प्रकारच्या उपकरणांचे वर्णनही आहे.

आयुर्वेदात ‘इक्षुवर्ग’ म्हणजे ऊसापासून बनणार्‍या पदार्थांच्या गटात साखरेचा समावेश होतो. गुळावर प्रक्रिया करून साखर बनवली जात असल्याचे उल्लेख प्राचीन आयुर्वेदाच्या ग्रंथांत आहेत.

प्रश्न : साप चावला तर आयुर्वेदाकडे उत्तर आहे का ? उत्तर : आयुर्वेदाच्या आठ अंगांमध्ये समाविष्ट ‘अगदतंत्र’ या शाखेत साप, विंचू, अन्य विषारी प्राणी किंवा कीटक, तसेच अन्नविषबाधा वा तत्सम विषांचे वर्णन आणि उपचार आलेले आहेत….