योगसाधनेपेक्षा नामस्मरण श्रेयस्कर !

‘योगसाधना करणारा एक मद्रासी माणूस होता. सूक्ष्मदेहाने तो मंगळावर जाऊ शके. तेथून परत येत असतांना पृथ्वीच्या वातावरणात शिरतांना त्यास कष्ट व्हायचे. हे कष्ट दूर व्हावेत; म्हणून तो अनेकांना भेटला; पण त्याचे समाधान झाले नाही. अखेर तो श्रीमहाराज (ब्रह्मचैतन्य गोंदवलेकर महाराज) यांना भेटला. प्रथम श्रीमहाराज यांनी पृथ्वीवरून मंगळापर्यंत जातांना लागणार्‍या टप्प्यांचे वर्णन केले. नंतर ते त्यास म्हणाले, ‘‘परत येतांना तुमच्या कुंभकात दोष निर्माण होतो; म्हणून तुम्हाला देहात परत शिरण्यास कष्ट होतात. तुम्ही जर ‘केवळ कुंभकाचा’ अभ्यास वाढवला, तर हे कष्ट होणार नाहीत.’’ हे सांगून श्रीमहाराज पुढे म्हणाले, ‘‘योगाभ्यासाने मंगळावर जाऊन येता आले, म्हणजे आपल्या हातात फारसे काही लाभले असे मानू नये. आपले शरीर आणि चित्त बरेच शुद्ध झाले एवढाच याचा अर्थ आहे. मंगळावर जाऊन येण्याचा नाद सोडून ती शक्ती जर नामस्मरणात व्यय केली, तर शाश्वत समाधान मिळण्यास त्याचा फार उपयोग होईल, तरी तुम्ही आवर्जून नामस्मरणास लागावे. राम तुमच्यावर निश्चितच कृपा करील. नाही तर हा एक प्रकारचा नुसता गारुड्याचा खेळ होऊन त्याने जन्माचे सार्थक होणार नाही.’’

(साभार : ‘श्रीब्रह्मचैतन्य गोंदवलेकर महाराज यांच्या हृद्य आठवणी’ या पुस्तकातून, लेखक : ल.ग. मराठे)