देवरुख (जिल्हा रत्नागिरी) येथील सनातनच्या ९४ व्या संत पू. (श्रीमती) स्नेहलता शेट्ये (वय ७२ वर्षे) यांचा साधनाप्रवास !

१३ जुलै २०२२ या दिवशी आषाढ पौर्णिमा अर्थात् गुरुपौर्णिमा आहे, त्या निमित्ताने…

१३ जुलै २०२२ या दिवशी आषाढ पौर्णिमा अर्थात् गुरुपौर्णिमा आहे. गुरूंप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्याच्या या दिवशी गुरुतत्त्व सहस्र पटींनी कार्यरत असते. या गुरुपौर्णिमेचा साधकांना अधिकाधिक लाभ व्हावा, या दृष्टीने गुरुकृपायोगाच्या माध्यमातून जलद आध्यात्मिक उन्नती करून संतपद गाठलेल्या संतांविषयी लिखाण प्रकाशित करत आहोत.

आज आपण मूळच्या देवरुख (जिल्हा रत्नागिरी) येथील आणि आता खेड तालुक्यातील तपोधाम येथे रहाणार्‍या सनातनच्या ९४ व्या संत पू. (श्रीमती) स्नेहलता शेट्ये यांचा साधनाप्रवास येथे पहाणार आहोत.                                     

(भाग १)

१. जन्म आणि बालपण

माझा जन्म १२.१०.१९४९ या दिवशी ओझरे खुर्द (मु.पो. देवरुख, तालुका संगमेश्वर, जिल्हा रत्नागिरी) येथे झाला. माझ्या उजव्या मांडीवर जन्मखूण म्हणून तुळशीचे पान आहे. ‘अशी जन्मखूण असल्यानंतर कुणीतरी पूर्वज जन्माला आलेला आहे’, असे समजत असत.

१ अ. जिल्हा स्तरीय कार्यक्रमात कवायत आणि नेमबाजी यांमध्ये पारितोषिक मिळणे

मी इयत्ता ९ वीमध्ये असतांना ‘होमगार्ड’च्या वतीने प्रत्येक शाळेत प्रशिक्षण असायचे. या प्रशिक्षणातील मुलांचा जिल्हास्तरीय कार्यक्रम रत्नागिरी येथे आयोजित केला होता. तेव्हा कवायत आणि नेमबाजी यांमध्ये मला पारितोषिक मिळाले होते.

१ आ. शाळेतील वर्गाच्या अंकाचे दायित्व मिळणे आणि त्या अंकाला प्रथम क्रमांकाचे पारितोषिक मिळणे

इयत्ता १० वीत असतांना मी आमच्या वर्गाची हस्तलिखित मंत्री होते. शाळेतील सर्व वर्गांचे अंक प्रसिद्ध व्हायचे. यांमध्ये सर्व मुलांचे लेख, कविता आणि कथा, असे लिखाण असायचे. अंक सिद्ध करण्याचे दायित्व माझ्याकडे होते. मी या अंकामध्ये लेखाच्या खाली मोकळ्या जागेत सुविचार, बोधप्रद वचने, चित्रे इत्यादी स्वतः सिद्ध केले होते. अंकाच्या मुखपृष्ठावरील चित्र काढून अंकाची रचना मीच सिद्ध केली होती. या अंकाला पहिल्या क्रमांकाचे पारितोषिक मिळाले होते.

१ इ. बालपणी झालेला त्रास – लहानपणापासून अनावर झोप येत असल्याने अभ्यास लक्षात न रहाणे

लहानपणापासून मला अनावर झोप येत असे. शाळेत गेल्यानंतरही झोपेमुळे माझे डोळे तारवटलेले दिसत असत. त्यामुळे शाळेत शिकवलेला आणि मी केलेला अभ्यास माझ्या लक्षात रहात नसे.

१ ई. घरी आध्यात्मिक वातावरण असल्याने लहानपणापासून देवाविषयी आवड निर्माण होणे

माझ्या आई-वडिलांना ((कै.) दमयंती एकनाथ जागुष्टे आणि (कै.) एकनाथ शंकर जागुष्टे यांना) देवभक्तीची आवड होती. आमच्याकडे वर्षातील सर्व सण शास्त्रीय पद्धतीने साजरे व्हायचे. त्यामध्ये माझ्या आईचा पुढाकार असायचा. ती प्रतिवर्षी श्रावण मासापासून गणपति विसर्जनापर्यंत गणपतीला १ लाख दूर्वा वहायची. माझे वडील गुरुचरित्राचे पारायण करायचे. त्यांची गणपतीवर अधिक श्रद्धा होती. आम्ही सर्व भावंडे सायंकाळी एकत्र बसून स्तोत्रे म्हणायचो.

२. शिक्षण

माझे मॅट्रिकपर्यंतचे (जुन्या ११ वीपर्यंतचे) शिक्षण विशेष परिश्रम न घेता पूर्ण झाले.

३. विवाह

माझा विवाह १६.१२.१९६८ या दिवशी रमेश तुकाराम शेट्ये यांच्याशी झाला.

४. नोकरी

४ अ. प्रामाणिकपणे नोकरी करणे

१. मी रत्नागिरी जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेत लिपिक म्हणून नोकरी करत होते. त्या वेळी अधिकोषातून आम्हाला कार्यालयीन कामाच्या लिखाणासाठी पेनची रिफिल मिळत असे. तिचा उपयोग मी केवळ कार्यालयीन कामासाठीच करत होते.

२. मला अनेकदा अधिकोषात जायला ५ – १० मिनिटे उशीर होत असे. त्यामुळे मी सायंकाळी कामाची वेळ संपल्यावरही माझे नेहमीचे काम पूर्ण होईपर्यंत अधिकोषात थांबत असे.

३. ‘मी प्रतिदिन अधिक वेळ केलेल्या कामाचा मला लाभ मिळावा’, असे मला कधीही वाटले नाही.

४. अधिकोषातील कर्मचारी आणि अधिकोषात येणार्‍या बाहेरील व्यक्ती यांना मी पूर्णपणे सहकार्य करत असे.

५. अधिकोषात गहाण ठेवलेल्या दागिन्यांचा लिलाव होत असे. लिलावातले दागिने मी कधीही घेतले नाहीत.

६. मी अधिकोषात काही मास ‘शाखाधिकारी’ या पदावर काम करत होते; परंतु मी शाखाधिकार्‍याच्या कक्षात (‘केबिन’मध्ये) न बसता बाहेर बसून लिपिकाची कामे करत असे.

४ आ. नोकरी करत असतांना झोपेच्या तीव्र त्रासामुळे अडचण निर्माण होणे

मी नोकरीवर असतांना मला झोपेचा तीव्र त्रास होत असे. त्यामुळे मी सतत गोंधळलेल्या स्थितीत असायचे. एकदा ‘काऊंटर’वर बसून बेरीज करत असतांना मला झोप लागली. हे शाखाधिकार्‍यांनी पाहिले. त्यांनी मला बोलावून विचारले, ‘‘शेट्येबाई, तुम्ही आता काय करत होता ?’’ त्या वेळी ‘मी काय करत होते ?’, हे न आठवल्याने मला सांगता येईना. थोड्या वेळाने त्यांनी मला जाण्यास सांगितले. मी माझ्या जागेवर बसल्यावर बेरीज करत असल्याचे माझ्या लक्षात आले.

४ इ. देवाच्या कृपेने सहकार्‍यांनी साहाय्य करणे

अधिकोषाच्या कामाची वेळ संपल्यानंतर माझे दिवसभराचे राहिलेले काम त्याच दिवशी पूर्ण करण्यासाठी सर्व कारकून आणि शाखाधिकारी मला साहाय्य करायचे. असे प्रसंग वारंवार घडायचे. ‘नोकरीच्या काळात मी या लोकांच्या सहकार्यामुळेच नोकरी करू शकले’, ही देवाची कृपाच होय.

५. देवाच्या कृपेने आई-वडिलांनी कुटुंबाचे दायित्व घेणे

माझ्या मुलांना (श्री. राजेश आणि श्री. मंदार यांना) लहानपणापासून मुलांचे आजी-आजोबा ((कै.) नीला सुरेंद्र जागुष्टे अन् श्री. सुरेंद्र एकनाथ जागुष्टे (वय ७० वर्षे)) आणि मामा-मामी (श्री. वैजनाथ एकनाथ जागुष्टे अन् सौ. उमा वैजनाथ जागुष्टे) सांभाळत असत. त्यामुळे माझ्याकडे कुटुंबाचे दायित्व नव्हते. आई-वडिलांच्या माध्यमातून देवच आम्हाला सांभाळत होता.

– (पू.) श्रीमती स्नेहलता शेट्ये (वय ७२ वर्षे), देवरुख, रत्नागिरी. (७.३.२०२२)

(क्रमशः उद्याच्या अंकात)

या लेखाचा पुढील भाग वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा : https://sanatanprabhat.org/marathi/594802.html