तीळ चावून खाता येणे शक्‍य नसल्‍यास तिळाचे तेल प्‍यावे
‘लेखांक १२८’ मध्‍ये सांधेदुखी इत्‍यादी विकारांसाठी तीळ चावून खावेत’, असे सांगितले आहे. काहींना दात नसल्‍याने तीळ चावून खाणे शक्‍य होत नाही. अशा वेळी काय करावे ?
चहा सोडण्‍याचा सोपा उपाय
‘सकाळी चहा घेण्‍याची तीव्र इच्‍छा होते त्‍या वेळेला चमचाभर गूळ खाऊन वर गरम पाणी प्‍यावे. ‘असे केल्‍याने चहा सुटतो’, असा अनेकांचा अनुभव आहे.’
दही खायचे आहे; पण त्‍याचा त्रास न होण्यासाठी काय करावे ?
असे अनेक पदार्थ आपण युक्तीने खाऊन त्यांचे चांगले परिणाम मिळवू शकतो, तसेच त्यांच्यावर कांही संस्कार (त्यांच्या गुणांमध्ये अपेक्षित पालट) करून त्यांचे दुष्परिणाम टाळू शकतो !
आरोग्‍याविषयी शंकानिरसन
प्रतिदिन स्‍वतःच्‍या मनाला ‘जेव्‍हा सकाळी अल्‍पाहाराच्‍या वासाने मला खावेसे वाटेल, तेव्‍हा ‘प्रतिदिन केवळ सकाळी ११ वाजेपर्यंत जिभेवर संयम ठेवल्‍याने मला निरोगी जीवनाचा आनंद घेता येणार आहे’, याची जाणीव होईल आणि मी घरातील कामे करीन’, अशी सूचना दिवसातून न्‍यूनतम ५ वेळा द्यावी आणि याप्रमाणे आचरण करावे.
गुलाबी थंडीत आरोग्य चांगले कसे राखावे ?
‘थंडी गुलाबी असो कि बोचरी, तिचा मनमुराद आनंद उपभोगायचा असेल, तर ऋतूनुसार दिनचर्या पाळणे आवश्‍यक असते. थंड आणि कोरडी हवा शरिरावर विशिष्‍ट परिणाम घडवून आणते. या ऋतूचे दुष्परिणाम टाळण्‍यासाठी आहार-विहारात थोडे पालट करणे महत्त्वाचे आहे.
काहीही खाल्ले, तरी दात लगेच नीट स्‍वच्‍छ करावेत !
. . . यावरून दात निरोगी ठेवण्‍यासाठी ‘काहीही खाल्‍ल्‍यावर नीट चूळ भरून दात बोटांनी चोळून धुणे किंवा ब्रशने दातांत अडकलेले अन्‍नकण काढणे किती महत्त्वाचे आहे’, हे लक्षात येईल.
आरोग्‍यदायी दिनक्रम
आरोग्‍याविषयी शंकानिरसन : आरोग्‍यप्राप्‍तीसाठी केवळ २ वेळा जेवणे कठीण वाटते. अजून काही सोपे पर्याय आहेत का ?, या प्रश्नावरील उत्तर देत आहोत . . .
स्त्रियांच्या ‘श्वेत प्रदर’ या विकारात उपयुक्त ‘सनातन लघुमालिनी वसंत (गोळ्या)’
श्वेत प्रदरामध्ये ‘सनातन लघुमालिनी वसंत’ या औषधाच्या १ – २ गोळ्यांची पूड करून पाव चमचा मधात मिसळून सकाळ – सायंकाळ चाटून खावी. १ मास हे उपचार करून पहावेत. गुण न आल्यास स्थानिक वैद्यांना भेटून उपचार घ्यावेत.’
सनातनची ग्रंथमालिका : निरोगी आणि शतायुषी होण्यासाठी ‘आयुर्वेद’ !
‘आयुर्वेद’ या भारतीय वैद्यकशास्त्राचे महत्त्व पाश्चात्त्यांना समजले आहे; म्हणून ते आयुर्वेदाच्या औषधांचे ‘पेटंट’ घेऊ पहातात. दुर्दैवाने भारतियांना आयुर्वेदाचे महत्त्व वाटत नाही ! ‘ॲलोपॅथी’त नव्हे, तर आयुर्वेदात रोग मुळापासून नष्ट करण्याची क्षमता आहे. यासाठी आयुर्वेद अनुसरा !
व्‍यायामासंबंधी शंकानिरसन
पोटाच्‍या स्नायूंचे ५ व्‍यायाम दिले आहेत. बाकी कोणतेही व्‍यायाम करण्‍यास वेळ मिळाला नाही, तरी हे ५ व्‍यायाम नियमित करावेत. नियमित हे व्‍यायाम केल्‍याने पुढे आलेले पोट छातीला समांतर होण्‍यास साहाय्‍य होईल.