श्रीकृष्ण आणि सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांनी सत्सेवेतच खरा आनंद असल्याचे शिकवणे !

आश्रमातील संत आणि सहसाधक यांच्या समवेत अनौपचारिक बोलतांना साधनेविषयी शिकायला मिळालेले प्रेरणादायी सूत्र !

‘देवद (पनवेल) येथील सनातनच्या आश्रमात महाप्रसादाच्या वेळी संत आणि सहसाधक यांच्या समवेत साधनेविषयी अनौपचारिक बोलतांना मला पुष्कळ शिकायला मिळते. त्यातून मला साधना आणि सेवा करण्यास प्रेरणा मिळते.

पू. शिवाजी वटकर

अ. खोलीत आलेल्या साधकाला खाऊ दिल्यावर त्याची ताटली धुण्याची सेवा करण्यात आनंद असल्याचा विचार मनात येणे : ‘आश्रमातील खोलीमध्ये माझ्याकडे आलेल्या एका साधकाला मी एका लहान ताटलीत खाऊ दिला. त्यानंतर मी त्यांना ताटली न धुता तशीच ठेवण्यास सांगितली; परंतु त्यांनी ताटली स्वतःच धुऊन स्वच्छ केली. ही कृती शिष्टाचार, तारतम्य आणि व्यावहारिक दृष्टीने योग्य आहे; परंतु ‘मला ती सेवा मिळाली असती, तर अधिक आनंद मिळाला असता’, असे वाटले; कारण श्रीकृष्णाने भगवद्गीता सांगून जगभरातील भक्तांना आनंद देऊन त्यांचा उद्धार केला, तरीही सत्सेवेतील आनंद घेण्यासाठी श्रीकृष्णाने संत एकनाथ महाराज यांच्या घरी श्रीखंड्या होऊन चाकरी केली, खरकट्या पत्रावळी उचलल्या, अर्जुनाच्या रथाचे घोडे धुतले इत्यादी केले.

आ. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. जयंत आठवले श्रीकृष्णासारखीच त्यांच्या भक्तांची सेवा करत असणे : सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. जयंत आठवले यांनी सर्वत्रच्या साधकांना भगवद्गीतेप्रमाणे ‘गुरुकृपायोग’ सांगून साधकांचा उद्धार केला आहे, तरीही ते सत्सेवेतील आनंद घेण्यासाठी साधकांच्या प्रत्येक अडीअडचणीत स्थूल, तसेच सूक्ष्म रूपात धावून येऊन साहाय्य करतात. ‘ते श्रीकृष्णासारखीच भक्ताची सेवा करतात’, असे मला वाटते. जो श्रीखंड्या होऊ शकतो, तोच श्रीकृष्ण असतो. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉक्टरांचे तसेच आहे. यावरून श्रीकृष्ण आणि सच्चिदानंद परब्रह्म डॉक्टर यांचे ईश्वरत्व मला जाणवले. त्यांनीच मला स्वतःच्या उदाहरणातून सत्सेवेतील आनंद शिकवला. त्यांच्या चरणी कोटीशः कृतज्ञता.’

– (पू.) शिवाजी वटकर (सनातनचे १०२ वे समष्टी संत, वय ७६ वर्षे), सनातन आश्रम, देवद, पनवेल. (२७.१२.२०२२)

  • सूक्ष्म : व्यक्तीचे स्थूल म्हणजे प्रत्यक्ष दिसणारे अवयव नाक, कान, डोळे, जीभ आणि त्वचा ही पंचज्ञानेंद्रिये आहेत. ही पंचज्ञानेंद्रिये, मन आणि बुद्धी यांच्या पलीकडील म्हणजे  ‘सूक्ष्म’. साधनेत प्रगती केलेल्या काही व्यक्तींना या ‘सूक्ष्म’ संवेदना जाणवतात. या ‘सूक्ष्मा’च्या ज्ञानाविषयी विविध धर्मग्रंथांत उल्लेख आहेत.
  • सूक्ष्मातील दिसणे, ऐकू येणे इत्यादी (पंच सूक्ष्मज्ञानेंद्रियांनी ज्ञानप्राप्ती होणे) : काही साधकांची अंतर्दृष्टी जागृत होते, म्हणजे त्यांना डोळ्यांना न दिसणारे दिसते, तर काही जणांना सूक्ष्मातील नाद किंवा शब्द ऐकू येतात.
  • येथे प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या अनुभूती या ‘भाव तेथे देव’ या उक्तीनुसार साधकांच्या वैयक्तिक अनुभूती आहेत. त्या सरसकट सर्वांनाच येतील असे नाही. – संपादक