सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांनी ‘आत्मज्ञान म्हणजे काय ?’, याविषयी केलेले अमूल्य मार्गदर्शन !
ज्ञानयोग, कर्मयोग, भक्तीयोग, हठयोग इत्यादी कितीतरी योगमार्ग आहेत. प्रत्येकाने शेवटी साध्य काय होते ?
ज्ञानयोग, कर्मयोग, भक्तीयोग, हठयोग इत्यादी कितीतरी योगमार्ग आहेत. प्रत्येकाने शेवटी साध्य काय होते ?
‘शरद ऋतूचे आगमन झाल्यावर (निरभ्र झालेले) आकाश सरोवराप्रमाणे भासते, आकाशातील चंद्र हंसाप्रमाणे, तर तारे म्हणजे जणू शुभ्र कमळे आहेत’, असे वाटते.
रामाची भक्ती करण्याने आपला संसार हा आपली कल्पनाही होणार नाही इतका सुखाचा होईल. भगवंताचे नाम मनापासूनच घेत नाही, इथेच आपले चुकते.
आपण ज्याच्या पोटी जन्माला आलो, त्याचेच नाव आपण आपल्या नावापुढे लावतो, तसे भगवंताविषयीही करावे. त्याच्याच नावाने जगावे, म्हणजे ‘माझा सर्व कर्ता, रक्षिता, तो एकच असून…
कोणतेही व्यसन कालांतराने पचनी पडते आणि मग मनुष्य अधिकाधिक त्याच्या अधीन जातो. अफूचे पहा ! दिवसेंदिवस व्यसनी माणसाला अधिकाधिक अफू लागते.
आपण स्वतःला सुधारण्याचा प्रयत्नच करत नाही. आपल्याला सर्व समजते; परंतु प्रयत्न करायला नको ! वासनेच्या जाळ्यातून बाहेर पडण्याचा आपण प्रयत्न करत नाही.
‘जिथे तुम्ही रहाता तिथे सद्गुरु आहेतच’, असे तुम्हाला वाटते आणि समाधान होते, हीच त्यांची खरी कृपा होय. श्रद्धेने जे काम होते, ते तपश्चर्येने होत नाही. आपल्या गुरूंनी सांगितल्याप्रमाणे वागणे,
आमची त्याला केवळ एवढीच प्रार्थना आहे की, हे प्रभो, तू ओजस्वरूप आहेस, आम्हाला ओजस्वी कर; तू वीर्यस्वरूप आहेस, आम्हाला वीर्यवान कर; तू बलस्वरूप आहेस, आम्हाला बलवान कर.’ – स्वामी विवेकानंद
एकदा भोज राजाने एका रत्नपारख्याला बक्षीस देण्याची आज्ञा दिली, ‘‘मंत्री ! या रत्नपारख्याने हिरे पारखण्यात अतुल्य चमत्कार दाखवला आहे.
व्याख्याने, कीर्तने, प्रवचने विद्वत्ताप्रचुर आणि आकर्षण असणे, मोठा श्रोतृसमुदाय गोळा होणे, ग्रंथसंपत्ती निर्माण करणे, हे काही पांडित्याचे खरे लक्षण नाही, ते केवळ शब्दज्ञान झाले.