जिवंतपणा जाणवणारे आणि चैतन्याची अनुभूती देणारे नागोठणे (जिल्हा रायगड) येथील सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांचे जन्मस्थान !

रायगड जिल्ह्यातील पनवेलपासून वाहनाने २ घंट्यांच्या (साधारण १०० कि.मी.) अंतरावर शिवकालीन ऐतिहासिक महत्त्व असलेले ‘नागोठणे’ नावाचे गाव आहे. सनातन संस्थेचे संस्थापक सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. जयंत आठवले यांचा जन्म आजपासून ८१ वर्षांपूर्वी वैशाख कृष्ण सप्तमी या दिवशी येथील वर्तक वाड्यात झाला. त्यांचे आध्यात्मिक श्रेष्ठत्व लक्षात घेऊन नागोठणे ग्रामपंचायतीने सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानासमोरील मार्गाचे ‘सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. जयंत आठवले मार्ग’, असे नामकरण केले आहे. त्या निमित्ताने या स्थानाचे अलौकिक महत्त्व कथन करतांना पुष्कळ आनंद होत आहे !

नागोठणे शहराचे ऐतिहासिक महत्त्व !

नागोठणे या गावापासून काही अंतरावर छत्रपती शिवरायांची राजधानी असलेला रायगड आहे. पूर्वी या गावात छत्रपती शिवरायांची टांकसाळ (नाणी निर्माण करण्याचा कारखाना) होती. या गावात अनेक तळी आहेत. त्यामुळे येथे छत्रपतींच्या सैन्यातील घोड्यांचे तबेले होते. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानाच्या जवळच ऐतिहासिक श्रृंगार तळे आहे. ‘येथे त्या काळात हत्तींचा श्रृंगार केला जात असे’, असे सांगितले जाते. जन्मस्थानाच्या शेजारी ‘आंगर आळी’ नावाची आळी आहे. ‘कान्होजी आंग्रे पूर्वी येथे येत असत’, असे म्हटले जाते. ‘आंग्रे’ नावाचा अपभ्रंश होऊन या आळीचे नाव आता ‘आंगर आळी’ असे पडले आहे.

सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या नागोठणे येथील जन्मस्थानी भेट दिल्यानंतर श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदा नीलेश सिंगबाळ यांनी व्यक्त केलेला भाव !

सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानी २.२.२०२३ या दिवशी त्यांच्या एक आध्यात्मिक उत्तराधिकारी श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदा सिंगबाळ यांचे चरणकमल लागले आणि त्या वास्तूतील चैतन्य अधिकच वाढले !

१. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानाविषयीचा भाव

जन्मस्थानाच्या वास्तूला श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदा सिंगबाळ यांनी अत्यंत भावपूर्ण वंदन केले. संपूर्ण वास्तू आणि वास्तूच्या आजूबाजूचा परिसर पहातांना त्याविषयी त्या अतिशय जिज्ञासेने अन् बारकाईने जाणून घेत होत्या. वास्तूचे दर्शन घेतांना त्या म्हणाल्या, ‘‘येथे सगळीकडे सच्चिदानंद परब्रह्म गुरुदेवांचे अस्तित्व भरभरून जाणवत आहे. सगळीकडे त्यांची स्पंदने आहेत. येथील माती, पाणी, हवा सारेच निराळे आहे. पुष्कळ सात्त्विक आहे. त्या सर्वांना एक वेगळाच गंध आहे. या सर्वांचे सूक्ष्म परीक्षण करूया.’’ यापुढे या वास्तूच्या रूपाने संपूर्ण विश्वाला ‘अवताराचे जन्मस्थान’ म्हणून एक अनमोल ठेवा मिळणार आहे.

२. वास्तूची गेली अनेक वर्षे देखरेख करणारे कै. विजय वर्तक यांच्याविषयी कृतज्ञताभाव !

जन्मस्थानाच्या वास्तूमध्ये पूर्वी आलेले संत, तसेच या वास्तूचा सांभाळ करणारे कै. विजय (नाना) वर्तक (सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. जयंत आठवले यांचे मामेभाऊ. मृत्यूसमयी आध्यात्मिक पातळी ६५ टक्के होती.) यांच्याविषयी ऐकत असतांना त्यांच्या मुखकमलावर अतिशय कृतज्ञतेचे भाव उमटत होते. या वास्तूची चांगल्या प्रकारे देखरेख करणे महत्त्वाचे होते. ही वास्तू आणि त्या भोवतालचा परिसर मोठा असल्याने तो सांभाळणे सोपे नाही. या संदर्भात श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदा सिंगबाळ म्हणाल्या, ‘‘नाना असल्यामुळे या वास्तूचा सांभाळ करण्यासाठी आपल्याला आतापर्यंत काहीच करावे लागले नाही. ना तुम्हाला (मुलगा श्री. अभय आणि सून सौ. रूपाली वर्तक यांना) ना सनातन संस्थेला ! त्यांनी सर्व एकट्याने सांभाळले. त्या माध्यमातून त्यांची साधना झाली.’’

– सौ. रूपाली अभय वर्तक, नागोठणे, जिल्हा रायगड.

(१०.५.२०२३)

---

नागोठणे गाव आणि सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांचे जन्मस्थान येथे साधक अन् समाजातील व्यक्ती यांना आलेल्या अनुभूती

२५ वर्षांपूर्वी नागोठणे स्थानकावर उतरल्यावर अतिशय मोठ्या प्रमाणात सात्त्विकतेची स्पंदने जाणवत असत. आता लोकवस्ती वाढल्याने ती तेवढ्या अधिक प्रमाणात जाणवत नाहीत, तरीही अन्य गावांच्या तुलनेत नागोठणे येथे आल्यावर चांगले वाटते.

१. सनातनचे ६१ वे संत पू. अनंत पाटील (तात्या) हे जन्मस्थानाच्या वास्तूत अनेक वर्षे नियमित येऊन नामजप करत. ‘पू. पाटीलतात्या यांनी या वास्तूचा लाभ करून घेतला’, असे उद्गार सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांनी पू. तात्या संत झाल्यावर काढले होते.

२. ‘सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानी येतांना नागोठणे गाव जवळ आल्यावर माझा नामजप चालू झाला’, असे ६८ टक्के आध्यात्मिक पातळीचे साधक श्री. तुकाराम (बापू) लोंढे यांनी सांगितले.

३. फोंडा, गोवा येथील साधिका कु. वैदेही शिंदे तिच्या नातेवाइकांसमवेत नागोठणे येथील सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानी आली असता तिचा भाव पुष्कळ प्रमाणात जागृत झाला.

४. ‘मला कितीही त्रास झाला, तरी येथे आल्यावर माझा सगळा त्रास निघून जातो आणि मला पुष्कळ चांगले वाटते. येथे माझी कष्टाची कामे असूनही माझा सगळा थकवा येथे आल्यावर जातो’, असे आमच्याकडे केर काढणे, लादी पुसणे आदी सेवा करणार्‍या श्रीमती शोभाताई नेहमी सांगतात.

---

श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदा सिंगबाळ यांचा जाणवलेला उच्च भाव !

‘१. आम्ही सर्व साधक देवद आश्रमातून नागोठणे येथे जाण्यास निघालो, तेव्हापासूनच श्रीसत्‌शक्ति बिंदाताई यांच्या मुखावर गुरुदेवांच्या जन्मस्थानी जाण्याविषयी अत्युच्च भाव जाणवत होता. ‘त्यांचे डोळे अधिकाधिक पाणीदार होत आहेत’, असे जाणवत होते.

२. नागोठणे येथे जन्मस्थानी पोचल्यावर श्रीसत्शक्ति बिंदाताई त्या वास्तूला हळूवार आणि भावपूर्ण स्पर्श करत होत्या. जणू ‘ती वास्तू म्हणजे गुरुदेवांचे सगुण रूप आहे’, अशा प्रकारे त्या स्पर्श करत आहेत’, असे जाणवत होते.

३. माझे वडील कै. नाना वर्तक यांच्याकडे अनेक कामगार येत असत. त्यांच्याशीही श्रीसत्शक्ति (सौ.) बिंदाताई यांनी संवाद साधला. नानांच्या संपर्कातील श्री. राजा कुष्टे हे सनातनशी विशेष जोडलेले नाहीत. तरीही ते नियमित या वास्तूच्या दर्शनासाठी येतात. त्यांचीही श्रीसत्‌शक्ति (सौ.) बिंदाताई यांच्याशी भेट झाली. ‘श्री. राजा कुष्टे यांच्याकडे पाहून पुष्कळ चांगले वाटते’, असे श्रीसत्शक्ति (सौ.) बिंदाताई म्हणाल्या.

‘गुरुदेवांच्या जन्मस्थानाची वास्तू काळाच्या ओघामध्ये जीर्ण झाल्यामुळे ती उत्तम पद्धतीने संवर्धन करण्यासाठी काय करायचे’, याचाही त्या अभ्यास करत होत्या. श्रीसत्शक्ति (सौ.) बिंदाताई यांनी या भेटीच्या माध्यमातून आम्हाला पुष्कळ आनंद दिला.’

– श्री. अभय विजय वर्तक, सनातन संस्था. (१०.५.२०२३)

---

नागोठणे येथील सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानी झालेले बुद्धीअगम्य पालट

१. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानाच्या खोलीतील लाद्यांचा (फरशांचा) पिवळा रंग न्यून होत जाऊन पांढरा रंग पुष्कळ अधिक प्रमाणात वाढला आहे.

२. सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या जन्मस्थानाच्या वास्तूतील आणि देवघरातील देवतांच्या चित्रांचे रंगही फिकट झाले आहेत. ‘ती चित्रे निर्गुण स्तरावर गेली आहेत’, असे जाणवते.

– सौ. रूपाली अभय वर्तक, नागोठणे, जिल्हा रायगड. (१०.५.२०२३)

येथे प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या अनुभूती या ‘भाव तेथे देव’ या उक्तीनुसार साधकांच्या वैयक्तिक अनुभूती आहेत. त्या सरसकट सर्वांनाच येतील असे नाही. – संपादक