संगीतामध्‍येही गायनाचे विविध स्‍तर असतात. आदर्श गायन म्‍हणजे स्‍वर हे नाभी स्‍थानापासून (मणिपूरपासून) यायला हवे, असे शास्‍त्रात आणि गुणीजनांनी सांगितले आहे.
त्‍या दृष्‍टीने कलाकाराचे स्‍वर शरिराच्‍या कोणत्‍या भागांतून येतात ? त्‍या स्‍तराला त्‍याचे गायन कोणत्‍या वाणीमधून होते ? आणि त्‍या कलाकाराची साधनेच्‍या दृष्‍टीने आध्‍यात्मिक पातळी तसेच स्‍थिती काय असते ?, हे खालील सारणीवरून लक्षात येईल.
* टीप : या ठिकाणी नमूद केलेल्‍या अनाहत आणि मणिपूर या चक्रांतून नाद उत्‍पन्‍न होत नसून ती केवळ उत्‍पन्‍न होणार्‍या नादाचे उत्‍पत्तीस्‍थान दर्शक आहेत.
– संकलक : परात्‍पर गुरु डॉ. आठवले (३०.६.२०२३)
संग्राहक : सुश्री (कु.) तेजल पात्रीकर (आध्‍यात्मिक पातळी ६१ टक्‍के, संगीत विशारद), संगीत समन्‍वयक, महर्षि अध्‍यात्‍म विश्‍वविद्यालय, गोवा. (६.६.२०२३)
‘साधकांनी आध्‍यात्मिक प्रगती करण्यासाठी नेहमी सत्याचा बोध घ्यावा !’ – योगतज्ञ प.पू. दादाजी वैशंपायन
सद्गुरु डॉ. मुकुल गाडगीळ यांनी सांगितलेले नामजपादी उपाय करून तीव्र आध्‍यात्मिक त्रासावर मात करणार्या कु. मधुरा चतुर्भुज !
रामनाथी (गोवा) येथील सनातनच्या आश्रमात आल्यावर सेवेच्या माध्यमातून स्वतःत पालट करणारा चेन्नई येथील श्री. हिमनीश बालाजी कोल्ला !
‘सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांचे ‘वयाच्या ८० व्या वर्षी भक्तीयोगाची साधना चालू झाली’, हे उद्गार आणि त्याचा पू. संदीप आळशी यांनी सांगितलेला गर्भितार्थ !’, या लेखाच्या संदर्भात मिळालेले सूक्ष्म स्तरीय ज्ञान आणि आलेली अनुभूती
कर्करोगासारख्या दुर्धर आजाराला स्थिर राहून सामोरे जाणारे देवद, पनवेल येथील कै. प्रभाकर भालचंद्र प्रभुदेसाई !
रामनाथी (गोवा) येथील सनातनच्या आश्रमातील आधुनिक वैद्या (सौ.) कस्तुरी भोसले (वय ७० वर्षे) यांच्यात साधिकेला जाणवलेले पालट !