‘सनातनचे कार्य वाढायला हवे’, अशी तीव्र तळमळ असल्याने झोकून देऊन सेवा करणारे आणि साधकांची पितृवत् काळजी घेणारे दुर्ग येथील १८ वे समष्टी संत पू. (कै.) चत्तरसिंग इंगळेकाका (वय ९२ वर्षे) !

‘वर्ष २००१ च्या गुरुपौर्णिमेच्या ८ दिवस आधी आम्ही उभयता ‘सनातन संस्थे’चा प्रसार आणि प्रचार करण्यासाठी छत्तीसगड राज्यातील दुर्ग या जिल्ह्यात पहिल्यांदाच गेलो होतो. तेथे आमचा ती. इंगळेकाकांशी संपर्क झाला. त्यानंतर प्रत्येक भेटीत जाणवलेली त्यांची गुणवैशिष्ट्ये पुढे दिली आहेत.

पू. इंगळेकाका यांनी २९.९.२०२२ या दिवशी देहत्याग केला. उद्या २६.११.२०२२ या दिवशी त्यांच्या देहत्यागाला २ मास पूर्ण होत आहेत.

१. परात्पर गुरु डॉक्टरांच्या साधनाविषयक ध्वनीफिती तत्परतेने ऐकणारे जिज्ञासू वृत्तीचे पू. इंगळेकाका यांची प्रथम भेट !

वर्ष २००१ मध्ये दुर्गमधील गजानन नगर येथील श्री गजानन महाराज मंदिरात मी (सौ. अंजली पाध्ये हिने) उपस्थितांना सनातन संस्थेचा परिचय करून दिला. तेव्हा इंगळेकाकांनी परात्पर गुरु डॉक्टरांच्या साधना – भाग १ आणि भाग २ या ध्वनीफिती घेतल्या. गुरुपौर्णिमेनंतर प्रसार करतांना पुन्हा एकदा इंगळेकाकांची भेट झाली. तोपर्यंत त्यांनी दोन्ही ध्वनीफिती २ – ३ वेळा ऐकल्या होत्या. त्यामुळे त्यांना ‘सनातन संस्थे’चे कार्य जाणून घेण्याची उत्सुकता निर्माण झाली होती.

२. ‘सनातनचे कार्य वाढायलाच पाहिजे’, अशी तळमळ असल्याने साधकांना स्वतःचे घर विनामूल्य वापरायला देणारे त्यागी वृत्तीचे पू. इंगळेकाका !

नंतरच्या भेटीत इंगळेकाकांनी ‘सनातनचे हे कार्य वाढायलाच पाहिजे’, असे बोलून दाखवले. त्या वेळी पाऊस पडत असल्यामुळे आम्ही २ – ३ घंटे त्यांच्याकडे थांबलो होतो. त्या वेळी बोलण्याच्या ओघात आम्ही त्यांना विचारले, ‘‘नागपूरहून सेवेसाठी आल्यावर येथे रहायला आम्हाला एखादे लहानसे घर कुठे मिळू शकेल का ?’’ तेव्हा त्यांनी उत्स्फूर्तपणे सांगितले, ‘‘हे घर (त्यांच्या स्वतःच्या घराला उद्देशून) अशा कार्यासाठीच ठेवले आहे.’’ असे बोलून त्यांनी स्वतःचे घर विनामूल्य देऊ केले.

३. वयाच्या ७० व्या वर्षीही उत्साहाने आणि तळमळीने सर्व सेवा करणारे सेवाभावी वृत्तीचे पू. इंगळेकाका !

इंगळेकाकांनी त्यांच्या घराचा वरचा माळा सेवेसाठी, म्हणजे ‘सनातन संस्थे’च्या कार्यासाठी वापरण्यास दिला होता. आम्ही नसतांना ते स्वतःच तेथील स्वच्छता करायचे. नंतर त्यांनी त्यांच्या घरी सत्संग चालू केला. सत्संगासाठी संपर्क करणे आणि सत्संगाची सिद्धता करणे, शाळांमध्ये प्रश्नमंजुषा घेणे, तसेच ग्रंथ-प्रदर्शनाचे नियोजन करून सर्व हिशोब पहाणे, यांसारख्या अनेक सेवा ते उत्साहाने अन् तळमळीने करायचे.

४. शस्त्रकर्म झाल्यावर चेहर्‍यावर वेदनेचा लवलेश नसणे

एकदा काकांचा अपघात झाला आणि त्यांच्या पायाचे शस्त्रकर्म करावे लागले. आम्ही त्यांना भेटायला रुग्णालयात गेलो होतो. तेव्हा त्यांच्या चेहर्‍यावर वेदनेचा लवलेशही नव्हता. त्यांचा आनंद आणि उत्साह पाहून आम्हाला आश्चर्य वाटले अन् आमची श्री गुरुदेवांप्रती कृतज्ञता व्यक्त झाली.

सच्चिदानंद परब्रह्म परात्पर गुरु डॉक्टर यांच्या कृपेने पू. इंगळेकाकांच्या प्रेमळ सहवासात रहाण्याची आणि त्यांची कृपा अनुभवण्याची संधी आम्हाला मिळाली. याबद्दल गुरुदेवांच्या पावन चरणी कितीही कृतज्ञता व्यक्त केली, तरी ती अल्पच आहे.

कोटीशः कृतज्ञता !’

– श्री. श्रीकांत रामचंद्र पाध्ये (वय ७१ वर्षे) आणि सौ. अंजली श्रीकांत पाध्ये (वय ६५ वर्षे), नागपूर (३.१०.२०२२)

१. देहभान हरपून सेवा करणे

‘वर्ष २००२ मध्ये दुर्ग येथील सर्व साधक नागपूर येथील गुरुपौर्णिमेच्या कार्यक्रमात सहभागी होण्यासाठी आले होते. तेव्हा इंगळेकाकांचा प्रत्येक सेवेत सक्रीय सहभाग होता. प्रत्येक सेवा ते व्यवस्थित समजून घ्यायचे. त्यानंतर दुर्ग जिल्ह्यात गुरुपौर्णिमा महोत्सव करतांना ते तन, मन आणि धन या माध्यमांतून सहभागी होऊन सर्वांना साधनेसाठी प्रेरित करायचे. तेथे एक जाहीर सभासुद्धा घेण्यात आली होती. तेव्हा या सर्वच सेवांमध्ये काकांना स्वतःचे वय आणि प्रकृती यांचा विसर पडायचा.

२. पू. इंगळेकाकांचे अनुभवलेले पितृछत्र

२ अ. नातेसंबंध सांभाळणे : पू. इंगळेकाका मला ‘मुलगी’ मानत होते. त्यांनी हे नाते शेवटपर्यंत सांभाळले. माझ्या दोन्ही मुलींच्या लग्नात ते खंबीरपणे आमच्या पाठीशी उभे राहिले.

२ आ. साधिकेच्या यजमानांची प्रकृती ठीक नसतांना तिला धीर देणे : वर्ष २०१६ मध्ये माझ्या यजमानांची (श्री. श्रीकांत पाध्ये यांची) प्रकृती अत्यंत खालावली होती. तेव्हा ते प्रत्येक ३ – ४ दिवसांनी भ्रमणभाष करायचे आणि यजमानांची विचारपूस करून मला धीर द्यायचे. मला आर्थिक साहाय्य करण्याचीही पू. इंगळेकाकांची पूर्ण सिद्धता होती.

२ इ. साधिकेच्या कुटुंबियांना पाहून आनंदी झालेले पू. इंगळेकाका ! : डिसेंबर २०२१ मध्ये आम्ही सर्व जण (मुली, जावई आणि नातवंडे) पू. इंगळेकाका यांच्या भेटीसाठी दुर्ग येथे गेलो होतो. त्या वेळी ‘नाती आणि पणतू घरी आले’, असे वाटून त्यांच्या चेहर्‍यावर पुष्कळ आनंद ओसंडून वहात होता.

३. पू. इंगळेकाकांची सेवा करण्याची संधी मिळणे

मी फेब्रुवारी २०२२ मध्ये पू. इंगळेकाकांची सेवा करण्यासाठी दुर्ग येथे गेले होते. त्या वेळी मला श्री गुरुदेवांच्या सगुण रूपाची सेवा करण्याची संधी मिळाली आणि बर्‍याच गोष्टी शिकायला मिळाल्या.’

– सौ. अंजली श्रीकांत पाध्ये (वय ६५ वर्षे), नागपूर (३.१०.२०२२)

(टीप : इंगळेकाकांनी वर्ष २०१२ मध्ये संतपद प्राप्त केले. या लिखाणातील सर्व सूत्रे त्यापूर्वीची असल्याने ‘पू. इंगळेकाका’, असा उल्लेख केलेला नाही. – संकलक)

• येथे प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या अनुभूती या ‘भाव तेथे देव’ या उक्तीनुसार साधकांच्या वैयक्तिक अनुभूती आहेत. त्या सरसकट सर्वांनाच येतील असे नाही. – संपादक