‘ಸಾಧಕರ ಸಾಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಉಪಾಯಗಳನ್ನು ಹೇಳುವುದು, ಇದು ಪರಾತ್ಪರ ಗುರು ಡಾ. ಆಠವಲೆಯವರ ಕಾರ್ಯದ ಒಂದು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ.
ಸನಾತನ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವತಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವ ಸತ್ಸಂಗಗಳಲ್ಲಿ ‘ಸ್ವಭಾವದೋಷಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸಬೇಕು ? ಸ್ವಭಾವದೋಷಗಳಿಂದಾಗಿ ಆಗುವ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬರೆಯಬೇಕು ? ಸ್ವಭಾವದೋಷ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗಾಗಿ ಸ್ವಯಂಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ದೂರ ಮಾಡಬೇಕು ?, ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತ ಮತ್ತು ಸುಲಭ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಶಿಷ್ಯನ ಆರಂಭದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗುರುಗಳು ಶಿಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿ, ಗ್ರಂಥಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ಅಥವಾ ಸತ್ಸಂಗದಿಂದ ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೊನೆಗೆ ಶಿಷ್ಯನು ಗುರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಏಕರೂಪವಾದ ನಂತರ ಅವರು ಅವನಿಗೆ ಮೌನದಿಂದ ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ
ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ’ಪೂರ್ವಗ್ರಹ ಇರುವುದು’ ಈ ಸ್ವಭಾವದೋಷವು ಅವನಿಗೆ ಕೇವಲ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಅದು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಕೆಲವು ಸಾಧಕರಿಗೆ ವರದಿ ಸತ್ಸಂಗದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡವಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸ್ವಭಾವದೋಷ ಮತ್ತು ಅಹಂ ಇವುಗಳ ನಿರ್ಮೂಲನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಒತ್ತಡವಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೊಬೈಲ್‌ ಅನ್ನು ಅನಾವಶ್ಯಕ ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಇಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯು ನಾಶವಾಗುತ್ತಿದೆ. ‘ದಿನವಿಡೀ ಮೊಬೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೋಡುವುದರಿಂದ ಬೇರೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಇಚ್ಛೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಹವ್ಯಾಸದಿಂದ ಶಾರೀರಿಕ ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ.
ಮೊದಲು ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸವಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ನಂತರವೇ ನಾವು ಈಶ್ವರನ ಮೇಲೆ ಶ್ರದ್ಧೆಯನ್ನಿಡಬಹುದು. ನಾವು ಯಾವುದಾದರೊಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಡುತ್ತೇವೆ; ಆದರೆ ಈಶ್ವರನನ್ನು ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅನುಕೂಲ ವಿಷಯ ಘಟಿಸಿದಾಗ ನಾವು ಈಶ್ವರನ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಇಡುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಆನಂದಿಯಾಗುತ್ತೇವೆ.
ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ದೂರಗೊಳಿಸಲು ಯೋಗ್ಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯೋಗ್ಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಸಿಕ್ಕಿದರೆ, ಮಾತ್ರ ಅದನ್ನು ಜಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ‘ಸ್ಥೂಲದಿಂದ ನಾವು ಎಷ್ಟೇ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ, ಗುರುಗಳ ಸಂಕಲ್ಪವಿದ್ದರೆ, ಮಾತ್ರ ಅಹಂಕಾರ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ; ಆದ್ದರಿಂದ ‘ಗುರುಗಳ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದೆ ಅದರ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ
ತಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಸ್ವಭಾವದೋಷಗಳ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯಾಗಲು ಸಾಧಕರು ಯೋಗ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಇಟ್ಟರೆ ಅವರಿಂದ ಯೋಗ್ಯ ಕೃತಿಯಾಗುವುದು. ‘ಎದುರಿಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನನ್ನನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು’, ಎಂಬ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿ ಸಾಧಕರು ಅದರಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕುತ್ತಾರೆ. ಸಾಧಕರು ಹಾಗಾಗದಂತೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ವಿಚಾರವಿಡಬೇಕು.
ನಾವು ನಮ್ಮ ತಪ್ಪನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಎಷ್ಟೇ ಜಾಣತನದಿಂದ ನಡೆದುಕೊಂಡರೂ, ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಈಶ್ವರನಿಂದ ಆ ತಪ್ಪು ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.