ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿಡುವುದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪ್ರಾಣಿಮಾತ್ರರ ಐಹಿಕ ಉನ್ನತಿ ಅಂದರೆ ಅಭ್ಯುದಯ ಮತ್ತು ಪಾರಲೌಕಿಕ ಉನ್ನತಿಯಾಗುವುದು ಅಂದರೆ ಮೋಕ್ಷ ಸಿಗುವುದು ಈ ಮೂರು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸಾಧ್ಯಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಧರ್ಮ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಸಾಧನೆ ಮಾಡದಿರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಟ್ಟವು ಶೇ. ೨೦ ರಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಧನೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಯಾವಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಟ್ಟವು ಶೇ. ೭೦ ರಷ್ಟು ಆಗುತ್ತದೆ, ಆಗ ಅವರು ‘ಸಂತ’ರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಸಂತರಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಾಧನೆಯ ಚೈತನ್ಯವು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
‘ನಿರ್ವಿಚಾರ’ ಜಪವನ್ನು ಹೇಳಿದಾಗ ಮನಸ್ಸು ಬೇಗನೆ ನಿರ್ವಿಚಾರವಾಗಿ ಧ್ಯಾನಾವಸ್ಥೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಎಂದು ಅನುಭವಿಸಿದೆನು. ‘ಶ್ರೀ ನಿರ್ವಿಚಾರಾಯ ನಮಃ | ಎಂದು ಹೇಳುವಾಗ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಗುಣದಲ್ಲಿ ಬಂದಂತೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಅನಂತರ ನಿರ್ವಿಚಾರ ಅವಸ್ಥೆಯ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಅನುಭವಿಸಿದೆನು.
ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯನಲ್ಲಿ ಸ್ವಭಾವದೋಷ ಮತ್ತು ಅಹಂಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ, ಅಂದರೆ ಅವನು ಸಾತ್ತ್ವಿಕನಾಗಿ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಅವನಿಗೆ ಸಾಧನೆ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
‘ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಪ್ರೇಮಕ್ಕಿಂತ ರಾಷ್ಟ್ರಪ್ರೇಮ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಪ್ರೇಮವನ್ನು ಮಾಡಿ ನೋಡಿರಿ ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆನಂದವಿದೆ’.
ಯಾವ ಸಾಧಕರಿಗೆ ಪೂರ್ವಗ್ರಹ ದೋಷದಿಂದ ಇತರ ಸಾಧಕರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಸಹ ಕಠಿಣವೆನಿಸುತ್ತಿತ್ತೋ ಅವರೂ ಈಗ ಸಮಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ; ಏಕೆಂದರೆ ‘ಮಾತನಾಡದಿದ್ದರೆ, ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ತಪ್ಪುಗಳಾಗುತ್ತವೆ’, ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ಅನುಭವಿಸಿದರು.
ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡದಿರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಟ್ಟ ಶೇ. ೨೦ ರಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಟ್ಟ ಶೇ. ೭೦ ರಷ್ಟು ಆದಾಗ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಸಂತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಸಾಧನೆಯಿಂದಾಗಿ ಸಂತರಲ್ಲಿ ಚೈತನ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಕಾಲಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸನಾತನದ ಕಾರ್ಯವು ಈಶ್ವರನ ಕಾರ್ಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ‘ದೇವರು ಸೂಕ್ಷ್ಮದಿಂದ ಸ್ಥೂಲದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ?’, ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.’
ತಪ್ಪುಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಾಧನೆ ಖರ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ತಪ್ಪುಗಳ ಪರಿಮಾರ್ಜನೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಾಧಕರ ಸಾಧನೆಯು ತಪ್ಪುಗಳ ಪರಿಮಾರ್ಜನೆಗಾಗಿ ಖರ್ಚಾಗದೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉನ್ನತಿಗಾಗಿ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸನಾತನ ಸಂಸ್ಥಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಿಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಸಾಧಕರಿರುವುದರಿಂದ ಅವರು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸೇವೆಯೆಂದು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅದುದರಿಂದ ಅವರು ಸ್ವತಃ ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಹಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.