ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಾಂಗವ್ಯೂಹಕ್ಕೆ ಬಲ ನೀಡುವ ಆಯುರ್ವೇದದ ಕೆಲವು ಔಷಧಗಳು

೧. ಲಕ್ಷ್ಮೀವಿಲಾಸ ರಸ

ಇದು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ನೀಡುವ ಔಷಧಿಯಾಗಿದೆ. ನಾಡಿಯ ಮಿಡಿತ ಕ್ಷೀಣವಾಗಿರುವಾಗ ಈ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದರೆ ಅದು ಮೊದಲಿನಂತಾಗಲು ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸೇವಿಸುವುದರಿಂದ ರಕ್ತವಾಹಿನಿಗಳು ಹಿಗ್ಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೃದಯದ ಆಕುಂಚನ ಮತ್ತು ಪ್ರಸರಣದ ಕಾರ್ಯವು ಸರಿಯಾಗಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ಔಷಧಿಯನ್ನು ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆಯಿಂದಲೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಈ ಔಷಧವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿದ್ದರೆ ಒಂದು ಮಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪುಡಿಮಾಡಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಜೇನುತುಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ಅಗಿದು ತಿನ್ನಬೇಕು. ಇತರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ೧೫ ದಿನಗಳಿಂದ ೧ ತಿಂಗಳ ವರೆಗೆ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಾಯಂಕಾಲ ಒಂದೊಂದು ಮಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪುಡಿ ಮಾಡಿ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಜೇನುತುಪ್ಪದೊಂದಿಗೆ ಅಗಿದು ತಿನ್ನಬೇಕು.

೧ ಅ. ಶ್ವಾಸಾಂಗವ್ಯೂಹ ಮತ್ತು ರಕ್ತಪರಿಚಲನಾವ್ಯೂಹ (ರಕ್ತಾಭಿಸರಣ ಸಂಸ್ಥೆ) ಇವುಗಳ ರೋಗಗಳು : ಶ್ವಾಸಾಂಗವ್ಯೂಹಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಬಲ ನೀಡಲು ಈ ಔಷಧಿಯು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿದಂತಾಗುವುದು, ಆಗಾಗ ಭಯಭೀತನಾಗುವುದು, ಹೃದಯಬಡಿತ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಔಷಧಿಯ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ.

೧ ಆ. ವಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭೇದಿ : ವಾಂತಿ ಮತ್ತು ಭೇದಿಯಲ್ಲಿ ನಾಡಿಯ ಬಡಿತ ಕ್ಷೀಣವಾಗಿರುವಾಗ ಇದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.

೧ ಇ. ವಿಷಮಶೀತ ಜ್ವರ (ಟೈಫಾಯಿಡ್) : ಕರುಳಿನಲ್ಲಿನ ವಿಷವನ್ನು ದೂರಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಜ್ವರದಿಂದ ಬಂದ ಆಯಾಸವನ್ನು ದೂರಗೊಳಿಸಲು ಈ ಔಷಧಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

೧ ಈ. ತಲೆನೋವು : ನಿರಂತರವಾಗಿ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಡಿತ ಬರುವುದು; ಹಣೆ, ಹುಬ್ಬುಗಳು, ಕುತ್ತಿಗೆ ಮತ್ತು ಬೆನ್ನಿನಲ್ಲಿ ಸೆಳೆತ ಬರುವುದು; ಶಾಖ ನೀಡಿದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದೆನಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತಂಪು ಗಾಳಿಯಿಂದ ವೇದನೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದು ಹೀಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳಿರುವ ತಲೆನೋವಿನಲ್ಲಿ ಈ ಔಷಧಿಯ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ.

೨. ಪ್ರಭಾಕರ ವಟಿ

ಇದು ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಬಲನೀಡುವ ಔಷಧಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ‘ಎದೆಬಡಿತ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದು’, ಈ ಲಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗವಾಗಿದೆ. ಹೃದಯದ ರೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೃದಯದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇದು ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೊರೊನಾದಂತಹ ಅಂಟುರೋಗಗಳ ಜ್ವರದ ನಂತರ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಬರುವ ಆಯಾಸವು ಇದರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ. ೧೫ ದಿನಗಳಿಂದ ೧ ತಿಂಗಳು ಒಂದೊಂದು ಮಾತ್ರೆಯನ್ನು ದಿನದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಲ ಜೇನು ತುಪ್ಪದೊಂದಿಗೆ ಅಗಿದು ತಿನ್ನಬೇಕು.

– ವೈದ್ಯ ಮೇಘರಾಜ ಪರಾಡಕರ, ಸನಾತನ ಆಶ್ರಮ, ರಾಮನಾಥಿ ಗೋವಾ. (೧೫.೭.೨೦೨೨)