ಜಗತ್ತಿನ ಎರಡನೇ ಖ್ಯಾತ ಶಕ್ತಿಪೀಠವೆಂದರೆ ರಜರಪ್ಪಾ (ಝಾರಖಂಡ) ದಲ್ಲಿನ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿ !

ನವರಾತ್ರಿಯ ನಿಮಿತ್ತ ದೇವಿಯ ೫೧ ಶಕ್ತಿಪೀಠಗಳಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳ ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ದರ್ಶನ !

ನವರಾತ್ರ್ಯುತ್ಸವ ದೇವಿಯ ಉತ್ಸವವಾಗಿದೆ ! ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ತತ್ತ್ವವು ಪೃಥ್ವಿಯ ಮೇಲೆ ಇತರ ದಿನಗಳಿಗಿಂತ ೧ ಸಾವಿರಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಅದರ ಲಾಭವಾಗಲು ಮನೆಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಘಟಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡುವುದು, ದೇವಿಯ ಮುಂದೆ ನಂದಾದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚುವುದು, ಕುಮಾರಿಕಾಪೂಜೆ, ಉಪವಾಸ ಮಾಡುವುದು ಈ ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಭಾವಿಕರು ದೇವಿಯ ಜಾಗೃತ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ದರ್ಶನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸದ್ಯ ಕೊರೊನಾ ಮಹಾಮಾರಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಆದರೂ ನಾವು ಈ ವಿಷಯದ ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ವಾಚಕರಿಗೆ ೫೧ ಶಕ್ತಿಪೀಠಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದಾದ ರಜರಪ್ಪಾ (ಝಾರಖಂಡ) ದಲ್ಲಿನ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು  ಪಡೆಯೋಣ. ‘ಈ ಅತ್ಯಂತ ಜಾಗೃತ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರದ ದರ್ಶನವನ್ನು ಪಡೆದು ಎಲ್ಲರ ಭಕ್ತಿಭಾವ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಬೇಕು, ಎಂದು ಆದಿಶಕ್ತಿ ಜಗದಂಬೆಯ ಚರಣಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ !

ದಶಮಹಾವಿದ್ಯಾದೇವಿಯರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾ ದೇವಿಯು ಆರನೇಯವಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ ಝಾರಖಂಡದ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ರಾಂಚಿ ಈ ನಗರದಿಂದ ಸುಮಾರು ೮೦ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಭೈರವಿಭೇಡಾ ಮತ್ತು ದಾಮೋದರ ಈ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಎರಡನೇ ಖ್ಯಾತ ಶಕ್ತಿಪೀಠವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಮೂರ್ತಿಯ ಬದಲು ಪೀಠವಿದೆ.

ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ರೂಪದ ವರ್ಣನೆ

ದೇವಸ್ಥಾನದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೋಡೆಗೆ ತಾಗಿಸಿರುವ ವಿಶಾಲ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ದಿವ್ಯ ರೂಪವು ವಿರಾಜಮಾನವಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಒಳಗಿರುವ ಶಿಲೆಯಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ೩ ನೇತ್ರಗಳಿವೆ. ಎಡಗಾಲನ್ನು ಮುಂದೆ ಮಾಡಿದ ದೇವಿಯು ಕಮಲಪುಷ್ಪದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳ ಕಾಲಿನ ಕೆಳಗೆ ಕಾಮದೇವ ಮತ್ತು ರತಿದೇವಿ ಇವರು ರತಿಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ಕೊರಳು ಸರ್ಪಮಾಲೆ ಮತ್ತು ರುಂಡಮಾಲೆಗಳಿಂದ ಸುಶೋಭಿತವಾಗಿದೆ. ಹರಡಿದ ಕೂದಲು, ಹೊರಗೆ ತೆಗೆದಿರುವ ನಾಲಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಲಂಕಾರ ಇವುಗಳಿಂದ ಶೃಂಗಾರಗೊಂಡಿರುವ ದೇವಿಯು ದಿವ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದಾಳೆ. ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಖಡ್ಗ ಮತ್ತು ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ವತಃ ಕಡಿದ ತನ್ನ ರುಂಡವಿದೆ. ದೇವಿಯ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಡಾಕಿನಿ ಮತ್ತು ಶಾಕಿನಿಯರು ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ. ದೇವಿಯ ಕೊರಳಿನಿಂದ ರಕ್ತದ ೩ ಧಾರೆಯು ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದೂ ದೇವಿಯು ಡಾಕಿನಿ ಮತ್ತು ಶಾಕಿನಿ ಇವರಿಗೆ ರಕ್ತಪಾನ ಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಒಂದು ರಕ್ತದ ಧಾರೆಯು ದೇವಿಯ ಮಸ್ತಕವು ಸ್ವತಃ ಗ್ರಹಣ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಈ ೩ ರಕ್ತಧಾರೆಯು ಇಡಾ, ಪಿಂಗಳಾ ಮತ್ತು ಸುಷುಮ್ನಾ ಈ ಮೂರು ನಾಡಿಗಳ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಮಾಡಿ ಯೋಗಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಿ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾದುದರ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ.

ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರ ಇವುಗಳ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು

ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಖ್ಯ ಬಾಗಿಲು ಸೂರ್ಯಮುಖಿಯಾಗಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದ ಎದುರಿಗೆ ಬಲಿಯ ಸ್ಥಾನವಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದ ದಿಶೆಯಿಂದ ಮುಂಡನ ಕುಂಡವಿದೆ. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಭೈರವಿ ನದಿಯ ತೀರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ವಟವೃಕ್ಷವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮುಂಡನ ಕುಂಡ, ವಾಯು ಕುಂಡ, ಅಗ್ನಿಕೋನ ಕುಂಡ ಇವುಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಕುಂಡಗಳಿವೆ. ದಾಮೋದರ ನದಿಯ ಘಟ್ಟಕ್ಕೆ ‘ತಾಂತ್ರಿಕ ಘಟ್ಟ’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಭಕ್ತಗಣವು ದಾಮೋದರ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನವನ್ನು ಮಾಡಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ರುದ್ರ ಭೈರವ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹತ್ತಿರ ಒಂದು ಕುಂಡವಿದೆ. ಸಂಗಮದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಾಪನಾಶಿನಿ ಕುಂಡವಿದೆ. ಆ ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರೆ ರೋಗಮುಕ್ತರಾದ ಅನುಭೂತಿ ಬರುತ್ತದೆ.

೩. ದಾಮೋದರ ಮತ್ತು ಭೈರವಿ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮ

ಶ್ರೀದಾಮೋದರ ಮತ್ತು ಭೈರವಿ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮವು ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಭೈರವ ನದಿಯು ಸ್ತ್ರೀರೂಪವಾಗಿದ್ದರೆ, ದಾಮೋದರ ನದಿಯು ಪುರುಷನ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಭೈರವ ನದಿಯು ದಾಮೋದರ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಭೈರವ ನದಿಯು ದಾಮೋದರ ನದಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತದೋ, ಆ ಸ್ಥಳದ ಆಳವು ಇದುವರೆಗೂ ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.

ಸಂತಾನವಿಲ್ಲದ ರಾಜನಿಗೆ ಪುತ್ರಪ್ರಾಪ್ತಿಯ ವರವನ್ನು ನೀಡುವ ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿ !

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ರಜ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ರಾಜನು ರಾಜ್ಯವಾಳುತ್ತಿದ್ದನು. ರಾಜನ ಪತ್ನಿಯ ಹೆಸರು ರೂಪಮಾ ಎಂದಿತ್ತು. ಈ ಎರಡು ಹೆಸರಿನಿಂದಾಗಿ ಈ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೆಸರು ರಜರೂಪಮಾ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಅದು ರಜರಪ್ಪಾ ಎಂದಾಯಿತು. ಒಂದು ಕಥೆಗನುಸಾರ ರಾಜಾ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಇವರಿಗೆ ಸಂತಾನವಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೇಟೆಗಾಗಿ ಭೈರವ ನದಿಯ ಸಂಗಮಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದರು. ರಾತ್ರಿ ರಾಜನು ವಿಶ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ನದಿಯ ಪಾತ್ರದಿಂದ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯು ಪ್ರಕಟವಾದಳು. ದೇವಿಯು, “ಹೇ ರಾಜನ್, ನಾನು ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಈ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನಕಾಲದಿಂದಲೂ ಗುಪ್ತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಇಂದಿನಿಂದ ಒಂಬತ್ತನೆ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ನಿನಗೆ ಪುತ್ರಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುವುದು,” ಹೇ ರಾಜನ್, ನಿನಗೆ ಸಂಗಮದ ಹತ್ತಿರ ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕಾಣುವುದು. ಈ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಒಳಗೆ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ನನ್ನ ಪ್ರತಿಮೆಯ ಗುರುತು ಇದೆ. ಬೆಳಗ್ಗೆ ನೀವು ನನ್ನ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಅಲ್ಲಿ ಬಲಿಯ ದಾನವನ್ನು ನೀಡಿರಿ,” ಎಂದು ಹೇಳಿ ದೇವಿಯು ಮಾಯವಾದಳು. ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಸ್ಥಳವು ಪವಿತ್ರ ತೀರ್ಥ ರಜರಪ್ಪಾ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.’

ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆ 

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಶಿವ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಈ ರೂಪದ ಬಗ್ಗೆ ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಗೆ ‘ಚಿಂತಾಪೂರ್ಣಿ’ ಮಾತೆಯೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಪೌರಾಣಿಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ದೇವಿಯ ಈ ಸ್ವರೂಪದ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗನುಸಾರ ದೇವಿಯು ಯಾವಾಗ ಚಂಡಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಧಾರಣೆ ಮಾಡಿ ರಾಕ್ಷಸರ ವಧೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾಳೋ, ಆಗ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ವಿಜಯವನ್ನು ದೊರಕಿಸಿಕೊಟ್ಟಳು; ಆದರೆ ದೇವಿಯ ಸಹಾಯಕರಾದ ಯೋಗಿನಿ ಅಜಯಾ ಮತ್ತು ವಿಜಯಾ ಇವರ ದಾಹವು ಶಾಂತವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಮಸ್ತಕವನ್ನು ಕೊಯ್ದಳು ಮತ್ತು ಅವರ ರಕ್ತದ ದಾಹವನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲು ತನ್ನ ರಕ್ತದಿಂದ ಅವರ ದಾಹವನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಿದಳು; ಆದುದರಿಂದ ದೇವಿಗೆ ‘ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಿ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ವಾಸವಿರುತ್ತದೋ, ಅಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ ಶಿವನ ಸ್ಥಾನವೂ ಇರುತ್ತದೆ, ಎಂದು ನಂಬಲಾಗುತ್ತದೆ.  (ಆಧಾರ : ಜಾಲತಾಣ)

ಸನಾತನದ ಶ್ರೀಚಿತ್‌ಶಕ್ತಿ (ಸೌ.) ಅಂಜಲಿ ಗಾಡಗೀಳ ಇವರು ಶ್ರೀ ಛಿನ್ನಮಸ್ತಿಕಾದೇವಿಯ ದರ್ಶನವನ್ನು ಪಡೆದು ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದೇವಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಶ್ರೀಚಿತ್‌ಶಕ್ತಿ (ಸೌ.) ಅಂಜಲಿ ಗಾಡಗೀಳ ಇವರು ಇದುವರೆಗೆ ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಸಾಧಕರ ಎಲ್ಲ ತೊಂದರೆಗಳು ದೂರವಾಗಬೇಕೆಂದು, ೮ ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ದಷ್ಟು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮಾಡಿ ವಿವಿಧ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ, ಪೂಜಾವಿಧಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಈ ಅಪರಿಚಿತ; ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಜಾಗೃತವಾಗಿರುವ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಮಾಹಿತಿ ದೊರಕ ಬೇಕೆಂದು, ಅಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಹಾಗೆಯೇ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನೂ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದುದರಿಂದ ನಮಗೆ ಈ ಪೌರಾಣಿಕದ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಳಗಳ ದರ್ಶನ ಮಾಡಲು ಸಿಗುತ್ತಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಪರಾತ್ಪರ ಗುರು ಡಾ. ಆಠವಲೆ, ಶ್ರೀಸತ್‌ಶಕ್ತಿ (ಸೌ.) ಬಿಂದಾ ಸಿಂಗಬಾಳ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಚಿತ್‌ಶಕ್ತಿ (ಸೌ.) ಅಂಜಲಿ ಗಾಡಗೀಳ ಇವರ ಚರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು!