समाजातील कलाकारांनी गायलेले आणि परात्पर गुरु डॉ. आठवले यांच्या मार्गदर्शनानुसार सिद्ध केलेले नामजप ऐकतांना झालेला तुलनात्मक अभ्यास येथे दिला आहे.
आध्यात्मिक साधनेने सात्त्विक आणि निर्मळ अंतर्मन बनलेल्या कलाकाराने सादर केलेल्या संगीत कलेच्या माध्यमातून केवळ प्रेममय आणि निर्मळ भाव कलेत उतरतात. साधनेने कलाकाराची अंतर्बाह्य शुद्धी होते. कलाकाराला आणि श्रोत्यांनाही खर्‍या अर्थाने कलेचा लाभ होतो.
ते गायनालाच देव मानतात. गायनाच्या माध्यमातून त्यांची साधना होत असल्याने त्यांच्याभोवती सूक्ष्मातून पिवळ्या रंगाची प्रभावळ कार्यरत झालेली दिसते.
श्री. धनंजय जोशी यांनी पहिल्या प्रयोगात गीतरामायणातील ‘स्वये श्रीराम प्रभु ऐकती…’ या भावगीताचे संस्कृत भाषेत आणि दुसर्‍या प्रयोगात मराठी भाषेत गायन केले. तेव्हा मला सूक्ष्म स्तरावर जाणवलेली सूत्रे येथे दिली आहेत.
स्वर-राग अर्थात् शास्त्रीय संगीताची गोडी त्यांच्यात निर्माण होण्यासाठी आणि संगीताच्या मार्गावरून योग्य दिशेने चालण्याची काळजी पालकांनी घेतली पाहिजे. असे झाल्यास प्रभाताई यांची शास्त्रीय गायनाची परंपरा निश्‍चितच पुढच्या पिढीत चालू राहील, हे निश्‍चित !
देहली येथील श्रीमती सुमन देवगण या सुगम संगीताच्या गायिका आहेत. त्यांची गझल, सुफी संगीत, ठुमरी, दादरा गायकी हे वैशिष्ट्य आहे. त्या संगीत नाटक अकादमीच्या मान्यताप्राप्त कलाकार आहेत. त्यांच्या गायनाचे कार्यक्रम देश-विदेशात झालेले आहेत.
सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या मार्गदर्शनानुसार ‘कलांच्या माध्यमातून ईश्वरप्राप्ती करणे’, या उद्देशाने ‘महर्षि अध्यात्म विश्वविद्यालया’ची स्थापना झाली आहे. ‘हा उद्देश जनसामान्यांपर्यंत पोचावा’, यासाठी ‘ईश्वरप्राप्तीसाठी संगीत-साधना’ या २ दिवसांचे निवासी शिबिराचे आयोजन करण्यात आले होते.
महर्षि अध्यात्म विश्‍वविद्यालयाचे संस्‍थापक सच्चिदानंद परब्रह्म डॉ. आठवले यांच्या मार्गदर्शनानुसार सुश्री (कु.) तेजल पात्रीकर (आध्यात्मिक पातळी ६१ टक्के, वय ४५ वर्षे संगीत विशारद, संगीत समन्‍वयक, महर्षि अध्यात्म विश्‍वविद्यालय) यांच्या आवाजात विविध देवतांचे नामजप ध्‍वनीमुद्रित केले आहेत. सुश्री (कु.) तेजल पात्रीकर यांच्या आवाजात ध्‍वनीमुद्रित केलेला ‘ॐ नमो भगवते वासुदेवाय ।’ हा श्रीकृष्‍णाचा नामजप ध्‍वनीक्षेपकावर ऐकतांना काय … Read more
स्‍वरांमध्‍ये शब्‍द आणि त्याचे गायन आहे. ‘सुगम स्‍वरा’त ‘शब्‍द’ त्‍याचा ‘अर्थ’ आणि त्‍यातील ‘तत्त्वे’ यांचे ज्ञान गायकाला होते. हे ज्ञान होण्यासाठी गायकाला साधना करावी लागते. गायकाच्‍या ‘विशुद्ध’चक्राची शुद्धी झाल्‍यावर त्‍याच्‍या गायकीतून ‘सुगम स्‍वरा’ची निर्मिती होते.
संगीतामध्‍येही गायनाचे विविध स्‍तर असतात. आदर्श गायन म्‍हणजे स्वर हे नाभी स्‍थानापासून (मणिपूरपासून) यायला हवे, असे शास्‍त्रात आणि गुणीजनांनी सांगितले आहे.