सर्व देवांना विष्‍णूंनी आपले बल दिले, तेव्‍हा मंथनातून सूर्य, चंद्र, लक्ष्मी, कौस्‍तुभ, पारिजात, अमृत इत्‍यादी १४ रत्ने बाहेर आली. असे म्‍हटले जाते की, मत्‍स्‍य अवतारानंतर भगवंताने कूर्माचा अवतार धारण केला, यात उत्‍क्रांती तत्त्व आहे.

‘हनुमान’ ही शाश्वत चैतन्य शक्ती आहे; म्हणून ती शक्ती चिरंजीव आहे. ही शक्ती अंजनीच्या माध्यमातून प्रकटली. या शक्तीने प्रकट झाल्यावर सूर्याच्या प्राप्तीसाठी झेप घेतली.