
‘शुचिता’ म्हणजे केवळ स्वच्छता नव्हे. संस्कृतमध्ये ‘शुचि’ हा शब्द प्रकाशवाचक आणि ज्ञानवाचक आहे. तो अत्यंत सूक्ष्म आहे. शुचितेचे योगसूत्र आहे. शुचितेने शरिराची आसक्ती जाते, आरोग्यप्राप्ती होते, ऐश्वर्यवृद्धी होते, वैराग्य लाभते आणि ईश्वराभिमुखता प्राप्त होते.’ – गुरुदेव डॉ. काटेस्वामीजी (साभार : मासिक ‘घनगर्जित’, सप्टेंबर २०२१)
सूक्ष्म : व्यक्तीचे स्थूल म्हणजे प्रत्यक्ष दिसणारे अवयव नाक, कान, डोळे, जीभ आणि त्वचा ही पंचज्ञानेंद्रिये आहेत. ही पंचज्ञानेंद्रिये, मन आणि बुद्धी यांच्या पलीकडील म्हणजे ‘सूक्ष्म’. साधनेत प्रगती केलेल्या काही व्यक्तींना या ‘सूक्ष्म’ संवेदना जाणवतात. या ‘सूक्ष्मा’च्या ज्ञानाविषयी विविध धर्मग्रंथांत उल्लेख आहेत. |