दोन्ही तालुक्यांतील एकूण २५ गावे ‘पर्यावरण संवेदनशील क्षेत्र’ म्हणून घोषित
सावंतवाडी – सावंतवाडी आणि दोडामार्ग या तालुक्यांतील १० गावे यापूर्वी ‘पर्यावरण संवेदनशील क्षेत्र’ (इको सेन्सिटिव्ह झोन ) म्हणून घोषित करण्यात आली होती. त्यात आता १५ गावे समाविष्ट करण्यात आल्याने या गावांची एकूण संख्या २५ झाली आहे. यामुळे जिल्ह्यात पर्यावरण संवेदनशील क्षेत्र म्हणून घोषित झालेल्या गावांची एकूण संख्या २०७ झाली आहे. त्यामुळे या गावांत प्रदूषणकारी प्रकल्प होण्याची शक्यता उणावली आहे, अशी माहिती येथील डॉ. जयेंद्र परुळेकर आणि संदीप सावंत यांनी दिली.
या वेळी डॉ. परुळेकर आणि सावंत यांनी सांगितले की,
१. केंद्र सरकारने पश्चिम घाटातील महाराष्ट्र, गोवा, तमिळनाडू, कर्नाटक, गुजरात आणि केरळ या राज्यांतील जैवविविधतेचे संवर्धन व्हावे, यासाठी डॉ. माधव गाडगीळ यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती नेमली होती.
२. या समितीने या राज्यांतील ६२ सहस्र चौरस मीटर क्षेत्र ‘पर्यावरण संवेदनशील क्षेत्र’ करण्याची शिफारस केली होती; मात्र याला अनेक राज्यांनी विरोध केल्याने केंद्र सरकारने पुन्हा डॉ. कस्तुरीरंगन समिती नेमली.
३. या समितीने डॉ. गाडगीळ यांनी केलेल्या शिफारसीतून काही भाग वगळला होता. त्यात दोडामार्ग तालुका ‘पर्यावरण संवेदनशील क्षेत्रा’मधून वगळण्यात आला होता. त्यामुळे ‘वनशक्ती आवाज फाऊंडेशन’ आणि स्टॅलिन दयानंद यांनी वर्ष २०१२ मध्ये उच्च न्यायालयात याचिका केली होती.
४. या याचिकेद्वारे दोडामार्ग तालुक्यातील मांगेली ते सावंतवाडी तालुक्यातील आंबोलीपर्यंतच्या भागात वाघासह अन्य वन्य प्राण्यांचे अस्तित्व असल्यामुळे हा भाग ‘वाईल्ड लाईफ कॉरिडॉर अर्थात् इको सेन्सिटिव्ह झोन’ घोषित करावा, अशी मागणी केली होती.
५. या अनुषंगाने उच्च न्यायालयाने सावंतवाडी आणि दोडामार्ग या तालुक्यांत वृक्षतोड करण्यास बंदी केली होती, तसेच केंद्र सरकारला हा भाग ‘इको सेन्सिटिव्ह झोन’ घोषित करण्याच्या संदर्भात पाऊले उचलण्याचे आदेश दिले होते. त्यानुसार केंद्र सरकारने २० एप्रिलला एकूण २५ गावांविषयी अधिसूचना काढली आहे.
६. या भागांत १५ खनिज प्रकल्प प्रस्तावित होते. त्यापैकी केसरी, फणसवडे, असनिये या गावांमध्ये खनिज प्रकल्पांसाठी जनसुनावणी झाली, तर तळकट, कोलझर, झोळंबे, पडवे, माजगाव, तांबोळी, कुंब्रल, शिरवल आणि दाभिल या ठिकाणी खनिज प्रकल्प प्रस्तावित आहेत. कळणे येथील खाण प्रकल्प ५ वर्षांत बंद करावा लागणार आहे.