श्रीकृष्ण आणि गोपी यांचे प्रेम अन् प्रीती !

१. भगवान श्रीकृष्णाप्रती गोपींचे प्रेम पूर्णतः आध्यात्मिक असणे

‘धार्मिक ग्रंथांत ‘प्रेम’ हा शब्द ‘आकर्षण’ या अर्थाने वापरला जातो. त्या व्यक्तीमध्ये जो जीव आणि शिवाचा अंश आहे, त्याच्याशी आसक्ती वाटणे, म्हणजे प्रेम ! याचा देहाच्या आसक्तीशी संबंध नाही. भगवान श्रीकृष्ण हे स्वतःच परमेश्वर असल्याने आणि त्यांचे सर्वांगच ‘दिव्य’ असल्याने प्रभूंच्या सर्वांगाविषयी गोपींना प्रेम वाटते. इथे एक गोष्ट स्पष्ट आहे की, त्यात व्यावहारिक भावनेने देहाचा त्या आकर्षणाशी संबंध नाही. भगवंताप्रती त्यांचे प्रेम हे आत्म्याशी संबंधित असल्याने ते आध्यात्मिक आहे; भौतिक नाही.

२. भगवंताला पूर्वकर्म नसणे

माणसाचा जन्म हा त्याचे पूर्वकर्मांचे फळ भोगण्यासाठी होतो. रक्त, मांस, रुधीर यांचा देह बनलेला असतो. पूर्वकर्मांप्रमाणे त्यात वासना असतात. भगवंताला पूर्वकर्म नसते. पूर्वकर्म किंवा प्रारब्ध, हे त्याच्या जन्माचे कारण होऊ शकत नाही.

३. भगवंताच्या दृष्टीत पूर्णपणे समता असणे

आमच्या दृष्टीत विषमता असते. तो आपला स्वभाव आहे; पण भगवंताच्या दृष्टीत पूर्णपणे समता आहे. जे त्याच्याशी वैर करतात, त्यांनासुद्धा तो मुक्ती देतो.’

– गुरुदेव डॉ. काटेस्वामीजी

(साभार : मासिक ‘घनगर्जित’, जानेवारी २०२३)